Η καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση των εργοδοτών, σύμφωνα με το ισχύον ελληνικό και ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο. Παράλληλα, η υποστήριξη των θυμάτων έμφυλης βίας αναγνωρίζεται ως βασική υποχρέωση των εργοδοτών τόσο νομική αλλά ακόμα περισσότερο ηθική. Σε ένα κλάδο ,όπως η βιομηχανία της μόδας, που εξελίσσεται διαρκώς και παράλληλα έχει επιρροή στο καταναλωτικό κοινό, περνώντας παράλληλα σημαντικά κοινωνικά μηνύματα μέσα από τις δράσεις, τα πρωτότυπα σχέδια και τις διαφημιστικές καμπάνιες, είναι σημαντικό τα fashion brands να λαμβάνουν μέτρα τόσο για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, όσο και για την προστασία θυμάτων υπαλλήλων τους  

Η Ελλάδα έχει ενσωματώσει σημαντικές ευρωπαϊκές οδηγίες και έχει κυρώσει διεθνείς συμβάσεις που προστατεύουν τα θύματα έμφυλης βίας και διασφαλίζουν ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Οι βασικές νομοθετικές ρυθμίσεις περιλαμβάνουν:

• Τον Ν. 4808/2021 (Νόμος για την Προστασία της Εργασίας): Ο νόμος αυτός ενσωματώνει τη Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και εισάγει αυστηρότερες ρυθμίσεις κατά της βίας και της παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Συγκεκριμένα, ο νόμος αυτός:

1. Ορίζει ρητά ότι η βία και η παρενόχληση στην εργασία απαγορεύονται και θεσπίζει διαδικασίες αναφοράς και αντιμετώπισης περιστατικών.

2. Υποχρεώνει τις επιχειρήσεις άνω των 20 εργαζομένων να καταρτίζουν πολιτικές κατά της βίας και της παρενόχλησης συμφώνως προς τα άρθρα 9 και 10 του ν. 4808/2021. Σκοπός των πολιτικών είναι η δημιουργία και η εδραίωση ενός περιβάλλοντος εργασίας, το οποίο σέβεται, προωθεί και διασφαλίζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το δικαίωμα κάθε προσώπου σε ένα κόσμο εργασίας χωρίς βία και παρενόχληση και διασφαλίζει ότι οι επιχειρήσεις, εν προκειμένω, τα fashion brands έχουν υιοθετήσει όλα τα μέτρα και τις υποχρεώσεις που αφορούν την εφαρμογή των διατάξεων για την πρόληψη και αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας και παρενόχλησης.

3. Προβλέπει προστατευτικά μέτρα για τα θύματα, όπως το δικαίωμα σε εύλογες προσαρμογές του εργασιακού τους περιβάλλοντος.

• Τον Ν. 4531/2018 (Κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης): Η Ελλάδα έχει κυρώσει τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας με τον Νόμο 4531/2018 . Ο νόμος αυτός προβλέπει τη δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών για τα θύματα και την υποχρέωση των εργοδοτών να τα προστατεύουν.

• Τον Ν. 3896/2010 (Ισότητα των Φύλων στην Εργασία)

1. Απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω φύλου και προβλέπει μηχανισμούς καταγγελιών για θύματα παρενόχλησης.

2. Ενισχύει τα δικαιώματα των εργαζομένων που βιώνουν έμφυλη βία, δίνοντάς τους δικαίωμα σε ευέλικτες μορφές εργασίας λ.χ. τηλεργασία από το σπίτι ή άλλο ασφαλές περιβάλλον, μειώνοντας την ανάγκη φυσικής παρουσίας στον χώρο εργασίας.

Αξιοσημείωτο είναι ότι και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει αυστηρό πλαίσιο προστασίας των θυμάτων έμφυλης βίας, το οποίο δεσμεύει όλα τα κράτη-μέλη , όπως την Οδηγία 2006/54/ΕΚ (Ισότητα των Φύλων στην Απασχόληση), η οποία παγορεύει κάθε μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης και διακρίσεων στον χώρο εργασίας.

Με βάση το ανωτέρω νομικό πλαίσιο, τα fashion brands μπορούν να υιοθετήσουν τις εξής πρακτικές και να ενισχύσουν την προστασία των θυμάτων έμφυλης βίας:

• Κατάρτιση Πολιτικών κατά της Βίας και Παρενόχλησης στην Εργασία και συγκεκριμένα υιοθέτηση γραπτής πολιτικής που να περιγράφει (ενδεικτικά):

1. Τι συνιστά παρενόχληση και βία.

2. Αναφορά στη σημασία καταπολέμησης της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία για το Fashion Brand

3. Πεδίο εφαρμογής: ήτοι ότι εφαρμόζεται σε όλους τους εργαζομένους, απασχολούμενους ανεξαρτήτων υπηρεσιών κλπ. καθώς και τι ορίζεται ως χώρος αυτός της εργασίας ( που μπορεί να αποτελεί και η τηλεργασία, καθώς είναι επίσης πιθανό να ασκηθεί βία και παρενόχληση μέσω τηλεργασίας)

4. Παραδείγματα ενδεδειγμένων συμπεριφορών που εναρμονίζονται με τις αξίες του fashion brand, οι οποίες αναφέρονται και στον Κώδικα Δεοντολογίας και Ηθικής της Εταιρείας.

5. Δέσμευση για την τήρηση του απορρήτου και την ασφάλεια των δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα όσον αφορά την υποδοχή και διαχείριση καταγγελιών.

6. Πρόληψη και καταπολέμησης της βίας και της παρενόχλησης 

7. Μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των κινδύνων 

8. Ενέργειες και ευαισθητοποίηση του προσωπικού

9. Πληροφορίες για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα εργαζομένου και εργοδότη

10. Προστασία της απασχόλησης και υποστήριξη των εργαζομένων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας: επίσης σημαντική πολιτική, καθώς το Fashion Brand δεσμεύεται για την υποστήριξη εργαζομένων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, παρέχοντας ειδικές διευκολύνσεις, όπως διακριτική αλλαγή τοποθεσίας για να μην εντοπιστεί το θύμα από τον θύτη, συνεργασία με ΜΚΟ και φορείς για παροχή ψυχολογικής και νομικής στήριξης και προστατεύοντας τα προσωπικά τους δεδομένα.

• Καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη βία και την παρενόχληση στην εργασία και τη σημασία καταπολέμησής της. 

• Υποστήριξη προγραμμάτων απασχόλησης για θύματα έμφυλης βίας. 

Εν κατακλείδι, με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις άνω των 20 εργαζομένων και στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα fashion brands, δεν έχουν μόνο νομική υποχρέωση να διασφαλίζουν ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον, αλλά και ηθική ευθύνη να προστατεύουν και να στηρίζουν τα θύματα έμφυλης βίας, η οποία λαμβάνει χώρα τόσο στον εργασιακό χώρο όσο και εκτός αυτού.

Η υιοθέτηση πολιτικών, η παροχή υποστήριξης στους εργαζόμενους και η ενίσχυση της ευαισθητοποίησης αποτελούν ουσιαστικά βήματα για τη δημιουργία ενός εργασιακού χώρου όπου οι εργαζόμενοι νιώθουν ασφάλεια και σιγουριά.

Οι εταιρείες που λαμβάνουν ενεργά μέτρα δεν προστατεύουν μόνο τους εργαζομένους τους, αλλά ενισχύουν την αξιοπιστία τους ως υπεύθυνοι εργοδότες, συμβάλλοντας στην κοινωνική αλλαγή.

Περισσότερες πληροφορίες για τη Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO)  πατήστε εδώ 

Περισσότερες πληροφορίες για την  Οδηγία 2019/1158/ΕΕ πατήστε εδώ