Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται το φαινόμενο δημιουργίας νέων τρόπων διαφήμισης και προώθησης  προϊόντων από πρόσωπα, που ασκούν επιρροή στην επιλογή του καταναλωτικού κοινού, οι influencers.

Τι θεωρείται όμως influencer? O όρος αναφέρεται σε κάποιον που είναι σε θέση να δημιουργήσει συνείδηση ή να ετατοπίσει την αντίληψη για κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε εξέταση, αλλά ιδιαίτερα στα social media, ο βαθμός επιρροής εκτιμάται σύμφωνα με δείκτες όπως οι ακόλουθοι ή οι συνδρομητές, προβολές και likes.

Συνεπώς, συμπεραίνουμε ότι το επάγγελμα του influencer αποδεικνύεται κερδοφόρο τόσο για τις επιχειρήσεις καθώς χάρη την διαφήμιση των προϊόντων τους από influencers  αποκομίζουν κέρδος από τις πωλήσεις  όσο και για τους influencers, καθώς αυξάνεται ο αριθμός και  η «συμπάθεια» των followers, με αποτέλεσμα την προσέλκυση και επιθυμία άλλων ταιριών να καταφύγουν σε αυτό το μοντέλο διαφήμισης των προϊόντων και υπηρεσιών τους.

Πώς διασφαλίζονται όμως τα δικαιώματα των influencers και των brandsόταν υπάρχει μια τέτοια συμφωνία μεταξύ τους; Με influencer agreements, που πρόκειται για σύμβαση μεταξύ των influencers και των brands με αντικείμενο τη διαφήμιση των προϊόντων στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες πρέπει να περιλαμβάνουν  τους εξής σημαντικούς  όρους:

1. Περιγραφή του Αντικειμένου: Όταν ένα brand θέλει να συνεργαστεί με έναν influencer είναι σημαντικό να αναφέρονται λεπτομερώς οι υπηρεσίες που θα παρέχει ο δεύτερος, όπως:

• Πόσες αναρτήσεις, ιστορίες και άρθρα θέλετε να δημιουργήσει ο influencer

• Σε ποιες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Tik Tok, Instagram κλπ) θα δημοσιεύσει το περιεχόμενο (βίντεο ή εικόνα)

• Ποιες ημερομηνίες και ώρες ζητάει το brand από τον influencer να δημοσιεύσει το περιεχόμενο, λ.χ. 2 post ή 3 posts ανά εβδομάδα

• Συγκεκριμένα hashtags που θα ήθελε το brand να χρησιμοποιεί ο influencer σε κάθε ανάρτηση λ.χ. #advertising.

• Ο έλεγχος ή μη του περιεχομένου που θα δημοσιεύσει ο influencer από το brand.

2. Γνωστοποίηση συνεργασίας επί πληρωμή: Ο Ν 2251/1994 σε συνδυασμό με την Ευρωπαική Οδηγία 2005/29/ΕΚ και την Οδηγία (EE) 2019/2161, που τροποποιεί την οδηγία 2005/29/ΕΚ όσον αφορά την καλύτερη επιβολή και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών σχετικά με τις νέες εξελίξεις στην αγορά, ιδίως σε ό,τι αφορά το διαδικτυακό μάρκετινγκ, απαιτούν τη γνωστοποίηση στους καταναλωτές ύπαρξης σχέσης αμοιβής μεταξύ influencer brand . Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να υπάρχει σαφής όρος, με τον οποίο οι influencers να γνωστοποιούν σε εμφανές σημείο στις αναρτήσεις τους την ύπαρξη συνεργασίας επί πληρωμή με το brandμέσω hashtag με την αναγραφή των λέξεων #advertising, #sponsored#paidpartnership.

3. Ρήτρα αμοιβών και όροι πληρωμής: απαραίτητο είναι να περιγράφεται στο συμβόλαιο ο τρόπος και ο χρόνος πληρωμής (πχ. Μέσω τραπεζικής κατάθεσης ή μέσω Pay pal 15 ή 30 μέρες μετά την πρώτη δημοσίευση) καθώς και τα έξοδα αποστολής, τα οποία επιβαρύνουν το brand. Επίσης, είναι δυνατόν να προβλέπονται από το brand εκπτώσεις προς τους influencers και κάλυψη εξόδων ταξιδιού σε περίπτωση διοργάνωσης event από το brand.

4. Ρήτρα εμπιστευτικότητας : σημαντικός όρος για κάθε είδους συμβόλαιο , με τον οποίο απαγορεύεται η οποιαδήποτε μετάδοση πληροφορίας σε τρίτα μέρη που αφορά το συμβόλαιο

5. Πνευματικά Δικαιώματα : Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων του βίντεο ή εικόνας που δημοσιεύει ο influencer στο Instagram. Συνήθως, τα πνευματικά δικαιώματα της εικόνας και του βίντεο ανήκουν στον influencer. Ωστόσο, μπορεί ο influencer να μεταβιβάσει τα πνευματικά δικαιώματα των δημοσιεύσεών του στο brand με σχετικό γραπτό όρο στο συμβόλαιο. Στην περίπτωση που ο influencer δεν επιθυμεί την μεταβίβαση των πνευματικών δικαιωμάτων των δημοσιεύσεών του, αλλά το brand επιθυμεί να χρησιμοποιήσει το περιεχόμενό του, θα πρέπει να υπάρχει όρος παραχώρησης άδειας των πνευματικών δικαιωμάτων, όπου θα προσδιορίζεται η αποκλειστική ή μη χρήση του περιεχομένου, η διάρκεια και ο τρόπος χρήσης και η άδεια ανάκλησης ή υποαδειοδότηση σε τρίτα πρόσωπα.

6. Ρήτρα αποκλειστικότητας ή ανταγωνισμού : εάν ο influencer όσο διαρκεί η συμφωνία με το brand, έχει δικαίωμα ή όχι να συνεργαστεί με ανταγωνιστές του brand.

7. Όρος λήξης του συμβολαίου: σε περίπτωση που κάποιο από τα συμβαλλόμενα μέρη προβεί σε ενέργειες αμφιλεγόμενες και προσβλητικές σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, ο άλλος συμβαλλόμενος δικαιούται προκειμένου να προστατεύσει τη φήμη του να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, χωρίς προηγούμενη γραπτή ειδοποίηση . Εάν αποκλείσουμε τους παραπάνω λόγους, γενικά απαιτείται γραπτή ειδοποίηση υπαναχώρησης της σύμβασης έναν ή τρεις μήνες πριν από τη λήξη της σύμβασης.

8. Δικαιοδοσία των Δικαστηρίων: ποιο δικαστήριο είναι αρμόδιο να κρίνει τις διαφορές, που θα προκύψουν από την ενδοσυμβατική σχέση των συμβαλλομένων λ.χ. τα δικαστήρια των Αθηνών.

Εν κατακλείδι, το influencer marketing αποτελεί  κερδοφόρο τρόπο προώθησης των προιόντων ενός brand ώστε να αυξηθούν τα κέρδη του. Ωστόσο, με βάση πάντα την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, είναι απαραίτητο να προχωρήσουν τα συμβαλλόμενα αυτά μέρη στην επίτευξη γραπτής συμφωνίας συμμορφωμένοι με τις διατάξεις του Ελληνικού Δικαίου και των Ευρωπαϊκών Οδηγιών.