Το Υπουργείο Ανάπτυξης συμμετείχε σε πανευρωπαϊκό έλεγχο 576 influencersμε τη μέθοδο των σαρώσεων «sweep» σε όλες τις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για εντοπισμό παραπλανητικής εμπορικής δραστηριότητας.

Ο έλεγχος, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, πραγματοποιήθηκε από τις 27/10/2023 έως και 30/11/2023 και συμμετείχαν 22 αρμόδιες αρχές των κρατών μελών της Ένωσης. Ο συντονισμός των ελέγχων έγινε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του Δικτύου συνεργασίας των αρμόδιων εθνικών αρχών των κρατών μελών για την επιβολή της καταναλωτικής νομοθεσίας (Consumer Protection Cooperation Network). Συγκεκριμένα, οι εθνικές αρχές των επιμέρους χωρών είναι υπεύθυνες για την επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών κατά τις διασυνοριακές αγορές τους, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 για τη συνεργασία στον τομέα της προστασίας των καταναλωτών δημιούργησε ένα δίκτυο αρμόδιων δημόσιων φορέων επιβολής της νομοθεσίας για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων με συντονισμένο τρόπο.

Οι έλεγχοι αφορούσαν συνολικά σε 576 «influencers» από όλη την Ευρώπη ενώ οι 20 εξ αυτών προέρχονται από την Ελλάδα.

Από τον έλεγχο στους Έλληνες «influencers», διαπιστώθηκε, μεταξύ άλλων, ότι ενώ το 100% ασκεί εμπορική δραστηριότητα, μόνο το 25% – και όχι πάντα με απόλυτα ξεκάθαρο τρόπο – γνωστοποιεί στον καταναλωτή ότι το περιεχόμενο των αναρτήσεων έχει εμπορικό σκοπό (π.χ. περιλαμβάνει διαφημίσεις).

Σε ποσοστό 50% δεν παρέχουν σαφή ενημέρωση στον καταναλωτή σχετικά με την εμπορική τους ταυτότητα, ενώ από αυτούς που διατηρούν δικές τους ιστοσελίδες πώλησης το 50% δηλώνει ότι είναι εγγεγραμμένοι στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.).

Οι 20 Έλληνες influencers αναμένεται να λάβουν επιστολή από το Υπουργείο Ανάπτυξης με την οποία θα ενημερώνονται επισταμένως και θα καλούνται να προβούν άμεσα στις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις ώστε οι δραστηριότητές τους να είναι προσαρμοσμένες σε όσα προβλέπει η ευρωπαϊκή καταναλωτική νομοθεσία.

Ειδικότερα, στην επιστολή που θα λάβουν οι 20 Έλληνες «influencers» από το  Υπουργείο Ανάπτυξης:

(α) επισημαίνονται η νομοθεσία της Ε.Ε. καθώς και το δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή στην Ελλάδα που ισχύουν στις περιπτώσεις των εμπορικών επικοινωνιών όλων των «influencers»

(β) υπογραμμίζονται τα σημεία στις αναρτήσεις των «influencers», όπου χρήζουν βελτίωσης, ιδίως όσον αφορά τις περιπτώσεις γνωστοποίησης (disclosure) της εμπορικής επικοινωνίας με σκοπό την προώθηση προϊόντων/υπηρεσιών, ώστε να συμβάλλουν με αυτό τον τρόπο στην διαμόρφωση μιας σωστής εμπορικής επικοινωνίας με το καταναλωτικό κοινό, που θα διέπεται από διαφάνεια και

(γ) προτείνονται συστάσεις για την χρήση της κατάλληλης επισήμανσης, με δεδομένο ότι η εμπορική επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας θα πρέπει να προβάλλεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι άμεσα ξεκάθαρο στο καταναλωτικό κοινό ότι πρόκειται για διαφημιστική ενέργεια. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει οι «influencers» να χρησιμοποιούν τα hashtag #διαφήμιση ή #advertisement ή #advertising, καθώς τα ειδικά εργαλεία γνωστοποίησης που διατίθενται από τις ίδιες τις πλατφόρμες: «συνεργασία επί πληρωμή», «συνεργασία επί αμοιβή», «paid partnership», ώστε να διασφαλίζεται ότι το καταναλωτικό κοινό γνωρίζει ότι η επικοινωνία για την προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας έχει διαφημιστικό περιεχόμενο.

Είναι σημαντικό οι influencers και ειδικότερα όσοι είναι «καινούργιοι» σε αυτό το κλάδο να ενημερώνονται και να συμμορφώνονται με τον ισχύοντα ελληνικό νόμο, καθώς και με τους Κανονισμούς και τις Οδηγίες της ΕΕ και ιδιαίτερα με τον Ν 2251/1994 σε συνδυασμό με την Ευρωπαική Οδηγία 2005/29/ΕΚ και την Οδηγία (EE) 2019/2161, που τροποποιεί την οδηγία 2005/29/ΕΚ όσον αφορά την καλύτερη επιβολή και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για την προστασία των καταναλωτών σχετικά με τις νέες εξελίξεις στην αγορά. 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Δίκτυο Συνεργασίας για την επιβολή της Καταναλωτικής Νομοθεσίας πατήστε εδώ

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Πανευρωπαικό Έλεγχο σε 576 «influencers» για εντοπισμό παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης πατήστε εδώ